Bel Hastalarında Fizik Tedavi Modaliteleri

Bel ağrılı hastaların tedavisinde kullanılan sıcak, soğuk, masaj, traksiyon, alçak, orta ve yüksek frekanslı akımlar gibi çeşitli modalitelerin amacı; ağrı, inflamasyon, musküler semptomlar ve eklem sertliğini azaltarak semptomatik iyileşme sağlamaktır. Modalitelerin hem fizyolojik hemde uygulama esnasında fizyoterapistin psikolojik desteği ile sağlanan psikoterapotik etkisi vardır. Fizik tedavi modaliteleri çoğunlukla bir arada ve egzersizlerle birlikte uygulanır. Genellikle kombinasyonların kullanıldığı, kontrollü olmayan çalışmalarda akut ve kronik bel ağrılı hastaların tedavisinde modalitelerin etkinliği gösterilmiştir.

• Termoterapi : Sıcak ve soğuk dokuda güçlü etkilere sahiptir. Örneğin 42 derecenin üzerindeki sıcaklık rahatsızlığa, 45 derecenin üzeri yanmaya yol açar. 13 derece altı çevrsel ısı rahatsızlık yaratırken, sistemik olarak ısı 28 derecenin altına düşerse ölüme sebep olur. Ek olarak metabolizma ve enzimatik süreçler de ısıya bağlıdır: 3 derece artış kollojenaz aktivitesini birkaç kat arttırır.  Birkaç derecelik ısı değişiklikleri sinir iletimini etkiler ve 5-7 derece değişiklikler kan akımını ve kollojen uzayabilirliğini değiştirir. Pratikte ısı tedavilerinin çoğu 40 ve 45 dereceler arasında tutulur. Referans noktası olarak 22 derece soğuk ve 42 derece sıcak banyolarda 20 dakikalık uygulama iç ısıyı 0.3 derece ve 0.4 derece değiştirir. Isı modaliteleri farklı olmakla birlikte çoğu modalite analjezi, hiperemi, lokal veya sistemik ısı değişiklikleri ve kas tonusunda azalma oluşturur. Sonuç olarak ısının genellikle birçok endikasyonu (ağrı, kas spazmı, kontraktür, gerilim myaljisi, hiperemi oluşumu, metabolik süreçlerin hızlandırılması, hematom rezolüsyonu, bursit, tenosinovit, fibrozit, yüzeyel tromboflebit, refleks vazodilatasyonun indüklenmesi, kollojen vasküler hastalıklar) ve kontrendikasyonu (duyu kaybı, tromboflebit, gebelerde abdominal bölge, akut inflamasyon, travma veya hemoraji, kanama bozuklukları, yetersiz ısı regülasyonu, malignensi, ödem, iskemi, atrofik deri, skar dokusu, anstabil anjina veya kan basıncı, myokardiyak enfarktüsün 6-8 haftası içinde gelişen dekompanse kalp yetersizliği) vardır. Soğuğun temel etkileri analjezi, perfüzyon azalması ve tonusta azalmadır. Soğuğun endikasyonları ve kontrendikasyonları sıcağa benzer şekildedir.
• Sıcak Paket: Sıcak paketler (SP) (ör: sıcak su torbaları) tipik olarak neme maruz bırakıldığında kendi ağırlığının birkaç katı suyu absorbe eden silikon dioksit ile dolu segmente bez torbalardan oluşmaktadır. Paketler yavaşça soğur ve terapotik ısıyı 30 dakika boyunca devam ettirirler. Sıcak paketler belkide en sık kullanılan ısı modaliteleridir. Bel hastaları için en etkili olduğu düşünülen fizik tedavi modalitesi olarak kabul edilebilir.
• Ultrason  Ultrason (US): insan işitme sınırı olan 17000 ila 20000 Hz’in üzerinde oluşan sestir. O yüzden genellikle sesin karakteristiklerini paylaşır; dalgalar birbirini izleyen kompresyon ve rarefaksiyonlar içerir; iletim için bir ortama ihtiyaç duyar, enerji iletir, odaklanabilir, kırılabilir ve yansıyabilir. Ultrasonun terapötik kullanım potansiyeli 1930‟lardan beri bilinmektedir. Sıklıkla yumuşak doku yaralanmalarında kullanılan, cilt ısısında minimal artış ile 5 cm kadar derinlikteki striktürlerin selektif olarak tedavisini amaçlayan termal bir modalitedir. Bel hastalarında kullanımı oldukça sıktır.
• Elektroterapi: Günümüzde yüksek yoğunluklu elektrik stimülasyonu kasları kuvvetlendirmek ve paralize ekstremiteyi hareket ettirmek için kullanılır. Daha az yoğunluklu stimülasyon analjezi oluşturur ve perkütanöz olarak tedavide kullanılır. Yumuşak doku yaraları, osteoporoz ve kas iskelet sistemi ağrıları potansiyel olarak biraz daha fazla önem gösterilen, fakat hala araştırılmakta olan elektriksel stimülasyon uygulama alanlarıdı. Elektroterapi modaliteleri; transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS), direk akım, alternatif akım ve pulse akımlardır. Akımların etkisiyle analjezi gelişir, kas kontraksiyonu sağlanır, eklem hareket açıklığı ve kas gücü artar, kas atrofisi gecikir. Elektroterapinin etki mekanizması tam olarak bilinmemektedir. Akımlarla tedavide daha geniş çaplı A-α sinir liflerinin stimüle edildiği, nosiseptif impuls transmisyonunun inhibe edildiği, nörotransmitterlerin salınımının arttığı ileri sürülmektedir. Bel hastalarında TENS, enterferansiyel akım başta olmak üzere aneljezik etkisi olan tüm akımlar kullanılabilmektedir.

4.378 kere okundu