Halk arasında yüz felci olarak bilinen fasiyal paralizi yüz kaslarının genellikle tek taraflı olarak işlev görememesi ile karakterize bir klinik bulgudur. Fasiyal sinir çeşitli sebeplere bağlı olarak hasarlanabilmekte ve buna bağlı olarak fasiyal sinir paralizisi meydana gelebilmektedir. Birçok vakada etken belirlenememekte ve idiyopatik olarak değerlendirilen Bell paralizisi olarak kabul edilmektedir. Bell paralizisi en sık sebep iken travma ikinci en sık neden olarak ortaya çıkmaktadır. Konjenital etkenler, enfeksiyon, metabolik etkenler ve neoplastik etkenlerinde fasiyal paraliziye neden olduğu bilinmektedir. Travmatik olaylardan çeşitli sebeplere bağlı gelişen temporal kemik fraktürleri, baş boyun bölgesindeki ateşli silah yaralanmaları fasiyal sinir paralizisine neden olabilmektedir.
Fasiyal paralizi üç grupta inceleneblir;
a. Nöropraksi: Sinire bası sonucu geçici ve geri dönüşlü olarak sinir iletiminin bloğa uğramasıdır. Aksonda hasar meydana gelmez ve bası ortadan kalktıktan sonra 2-4 hafta içerisinde tam iyileşme meydana gelir.
b. Aksonotmezis: Sinirde ödem ve inflamasyona bağlı oluşan aksoplazma iletiminin bloklanması sonucu oluşur. Kısa sürede bası ortadan kalkmazsa aksondaki hasar kalıcı olabilir ve Wallerian dejenerasyon oluşur. Etken ortadan kalkarsa veya azalırsa akson endonöral tüp içerisinde ilerler ve kasa ulaşabilir. Aksonotmezisde iyileşme 1-2 ay içerisinde meydana gelebilir.
c. Nörotmezis: Aksonotmezisin ilerlemesi ve aksonun endonöriyum ile birlikte hasarlandığı durumdur. Walleriyan dejenerasyon sonrası hasar ortadan kalkarsa rejenerasyon başlar. Yeni oluşan aksonlar başka kas gruplarına giden tubuluslar ile birleşirse yanlış kas uyarımı veya toplu kas uyarılması(sinkinezi) gibi durumlar meydana gelebilir.
Tedavide elektroterapi oldukça etkilidir. Elektroterapi ile uyarılan kaslar ayna karşısında yapılan güçlendirme egzersizleri ile desteklenerek iyileşme süreci hızlandırılır.
Kaynak: Asbury AK, Johnson PC. Pathology of peripheral nerve. Major problems in pathology. 1978
1 kere okundu