KOAH nedir? Neden oluşur?

KOAH, hava yollarında kronik ve ilerleyici daralmayla seyreden bir hastalıktır. Klinikte kronik öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı belirtileriyle tanınır. Bu klinik belirtileri gösteren hastalar, tarihi seyir içerisinde amfizem, kronik bronşit, obstrüktif bronşit gibi değişik isimlerle anılmıştır. KOAH terimini ilk kez 1964 yılında Burrows ve arkadaşları önermiştir.
KOAH’ın tanımını, farklı solunum dernekleri çesitli şekillerde yapmışlardır. KOAH, “Kronik bronşit veya amfizeme bağlı hava akımı kısıtlanmasıyla karakterli bir hastalıktır; hava akımı obstrüksiyonu genellikle progressif olup, hava yolu hiperreaktivitesi ile birlikte ve kısmen geri dönüşlü olabilir” şeklinde tanımlanır.
Hastalığın genel belirtileri öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığıdır. Hastalar nefes alır ancak aldıkları nefesi vermekte zorluk çekerler.  Ardı ardına gelen 2 yılın en az 3 ayında bu şikayetlerin olması gerekir. Solunum yollarında oluşan iltihap, hücre infilitrasyonu ve ödem obstrüksiyona ve hava yollarının daralmasına neden olur.
Hava akımı kısıtlanması, nefes verirken hastanın hava akımının yavaşlamasıdır. Yani hastalar aldığı nefesi zor verirler. Bu durum spirometre ile ölçülür. Normal bir insanın aldığı nefesin %80’inini ilk saniyede vermesi beklenir. Birinci saniye zorlu ekspirasyon hacminin (FEV1) devamlı düşük olması ve FEV1’in, zorlu vital kapasiteye (FVC) oranının (FEV1/FVC= FEV1%) tedaviye rağmen düşük seyretmesi ile hava akımı kısıtlanması tayin edilir. FEV1/FVC oranının %50’den az olmasını hava akımı kısıtlaması olarak kabul edilir.
Sigara, hava kirliliği, aşırı tozlu ortamlarda çalışma ve genetik faktörler bu hastalığın oluşmasına zemin hazırlar. Ancak en etkili faktör sigaradır, sigara hava akımını azaltarak sekresyonları artırır. Hastaların önemli bir sayısı hastalıklarının farkında olmayıp öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı gibi şikayetleri  için çok rahatsız edici olmadıkça doktora gitmemektedirler. Sigara bağımlısı olanların rahatsızlıklarında doktora gitmemelerinin önemli bir nedeni de sigarayı bırakmaları konusunda uyarı alacak olmalarından. Sigara dumanı ile nefes borularına ve hava keseciklerine zararlı gazlar ve maddeler dolar . Yıllar geçtikçe bu zararlı gazlar ve maddeler bronşların ve hava keseciklerinin yapısını bozmaya başlar. Bunun sonucunda bronşların hastalanmasıyla TIKAYICI BRONŞİT, hava keseciklerinin harabiyeti ve parçalanması ile AMFİZEM ortaya çıkar. KOAH adı altında bu iki hastalık yer almaktadır.
Sigara içimi ile hem bronşlarda tıkayıcı bronşit hem de aynı zamanda amfizem gelişir.Akciğerlerde ortaya çıkan bu tıkanıklıklar ve bozulmalar sonucunda kana oksijen geçişi azalır ve vücudun oksijensiz kalması ile pek çok ciddi rahatsızlıklar doğar.Oluşan bu bozuklukların tedavisi ve tamiri mümkün değildir. Akciğerler bu hastalık ile erkenden yaşlanır ve bozulur.
Genetik olarak duyarlı kişilerin, bu risk faktörleri ile uzun sure ve yüksek dozda karşılaşmaları sonucu kronik inflamasyon gelişerek kronik bronşit ve/veya amfizemin klinik, fizyolojik ve patolojik değişiklikleri ortaya çıkar. Buradaki tanımlardan da anlaşılacağı gibi KOAH iki komponentten oluşmaktadır: Kronik bronşit ve Amfizem. Tanıdaki olmazsa olmaz kriter, hava akımı obstruksiyonun bulunmasıdır.
Bu hastalığın tedavisine ve hastalar için önerilere detaylı olarak şu linkten ulşabilirsiniz; http://www.fztozdemir.com/koah-tedavisi-ve-hastaya-oneriler/

814 kere okundu