Fizyoterapist Mehmet Ali Özdemir
İskelet kası vücudun en çok yer kaplayan yapısıdır. Yaklaşık olarak vücut ağırlığının %50’sini oluşturmaktadır. Bu yüzdendir ki kas-iskelet sistemi ağrısı morbiditenin önemli nedenleri arasındadır . Ancak miyofasyal ağrı ve kas-iskelet sistemi ağrısı terimleri genellikle birbirlerinin yerine kullanılsa da, bunlar birbiri ile karıştırılmamalıdır. Miyofasyal ağrı sendromu kas-iskelet sistemi ağrısının en sık nedenidir. Kas-iskelet sistemi ağrısı kas, kemikler, eklemler düzeyinde algılanan her türlü ağrıyı kapsar. Oysa miyofasyal ağrı sendromu belirli bir kas ya da fasya içinde tetik nokta varlığı nedeniyle oluşan sendromdur. Diğer bir deyişle miyofasyal ağrı sendromu(MAS), miyofasyal tetik nokta(TN)’ların neden olduğu duyusal, motor ve otonomik semptomlar bütünü şeklinde tanımlanır.
Yumuşak doku ağrısı nedeni ile doktora başvuruların genel tıp kliniklerinde %30’u, spesifik kliniklerde ise %55-95’i MAS kökenli olduğu belirtilmiştir. MAS dorsal ve servikal ağrının en sık nedenidir. Genel nüfusun yaklaşık %85’i yaşamlarının bir bölümünde MAS’ın neden olduğu ağrıdan yakınmaktadır.Travma, mekanik nedenler, dejenerasyon, sinir kökü kompresyonu, emosyonel stres ve metabolik bozukluklar MAS’a neden olabilmektedir. Miyofasyal TN’lerin patofizyolojisi henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Ancak nöromusküler bileşkedeki ve çevre konnektif dokudaki fizyolojik disfonksiyondan kaynaklandığı düşünülmektedir.
MAS tanısı koymak için atılacak ilk adım doğru anamnez almaktır. Birçok vakada TN, makro veya mikrotravmaya sekonder gelişmektedir. Bu nedenle anamnez alırken ani ya da tekrarlayan yüklenmeye neden olabilecek alışkanlıklar ya da mesleki durumlar sorgulanmalıdır. Hastanın yaşı, günlük aktiviteleri, hobileri, yaptığı sporlar not edilmelidir. Semptomların ne zaman başladığı, karakteristik durumu, şiddeti, semptomları arttıran faktörler araştırılmalıdır. Mesleki sorgulamada uzun süreli oturma veya ayakta durma, tekrarlayan hareketler, ağır kaldırma ve taşıma, alt ekstremite yüklenmelerinde farklılık TN oluşumuna ışık tutabilmektedir
Ağrı en sık şikayet edilen semptomdur. Derinde, sızı şeklinde anlatılır ancak tam lokalize edilememektedir. Aniden başlayabileceği gibi kademeli de başlayabilmektedir. İntermittan ya da devamlı seyir gösterebilmektedir. Genellikle vücudun bir çeyreğinde izlense de multipl TN’lerin varlığında yaygın dağılım gösterebilir. Ağrı genellikle bu bölgedeki kaslar günlük yaşamaktivitelerinde tekrarlayan şekilde kullanıldıklarından baş, boyun, omuzlar, kalça ve bele lokalizedir.
MAS vakalarında gerçek nörojenik ya da miyojenik kas güçsüzlüğü olmadan kas gücünde azalma izlendiğinde TN’nin neden olduğu motor disfonksiyondan bahsedilmektedir. Bu ağrının neden olduğu bir güçsüzlüktür. Şiddetli MAS varlığında görülmektedir. Hatta nadir de olsa kaslarda ağrı nedeni ile kullanmamaya bağlı atrofi bile gelişebilmektedir.
MAS tanısında objektif kriterler bulunmamakla birlikte Simons ve arkadaşları tanı kriterlerini 1999 yılında yeniden tanımlamıştır. Buna göre MAS tanısı için 5 major, 3 minör kriter bulunmaktadır. 5 major ve en az 1 minör kriterle MAS tanısı konulabilmektedir.
MAS bir santral sensitivite sendromu olarak kabul edilmektedir. Santral sensitivite sendromları birbiri ile çakışan, yapısal bir patoloji olmaksızın çeşitli sinaptik ve nörokimyasal olaylar yoluyla santral nöronların kolay uyarılmasını sağlayan ortak bir mekanizmaya bağlı olan sendromlar bütünüdür.
2.920 kere okundu
