Fizyoterapist Mehmet Ali Özdemir
Omuz limitasyonları bir çok eklem hastalığı nedeni ile ortaya çıkan ve günlük hayatı olumsuz etkileyen problemlerdir. Omuz ekleminin, eklem hareket açıklığında meydana gelen bu azalmalar uygulanan fizik tedavi programı ve bu programı destekleyici egzersiz reçetesi ile tamamen ortadan kaldırılabilir.
Donmuş bir omuzun hareket kısıtlılığını açmak için omuzun fleksiyon hareketini kazandırmakla işe başlanır. Normal bir omuz ekleminin fleksiyon hareket açıklığı 180 derecedir. Eğer 180 derece altında bir hareketlilik söz konusu ise, öncelikle omuza lokal sıcaklık ajanlarından hotpack konur ve bölge ısıtılır. Ardından 3 aşamada tedavi gerçekleştirilir. İlk aşamada bir elin veb aralığı ile koltuk altından girilir ve 45 derecelik açı ile dışa doğru itilirken diğer el ile hasta kolun distali mediale doğru itilir. İkinci aşamada aynı hareket yaptırılır ve ardından mediale itilen kolun distali orada fizyoterapistin gövdesi ile sabitlenir. Boşta kalan el ile humerus başını posteriora iter. Üçüncü ve son aşamada ise hasta her iki elini gövde üzerinde düz uzatarak birleştirir. Fizyoterapist bir elini veb aralığına koyarken diğer eliyle yine humerus başını posteriora iter ve aynı zamanda hastada sağlam elinin yardımı ile hasta tarafla birlikte fleksiyon yapmasını ister.
Fleksiyon limitasyonları bu şekilde çalıştırıldıktan sonra abdüksiyon limitasyonlarına geçilir. Omuzun normal eklem hareket açıklığında ki abdüksiyon açısı 180 derecedir. Limitasyon olduğu durumlarda bu açı azalır. Tam hareket açıklığını kazanmak için, veb aralığı ile humerus başı 45 derece açılı olarak gövdeye doğru itilir. Hasta, fizyoterapistin boştaki kolunu tutar ve fizyoterapist geriye doğru giderek kolu abdüksiyona ağrı sınırı içerisinde gerer.
Daha sonra ki aşamada kolun internal rotasyon hareketinde ki eklem hareket açısında kayıp varsa bu harekete yönelik çalışır. Normalde bu hareketin açısı 90 derecedir. Bu açıda kayıp varsa, 3 aşamalı mobilizasyon tekniği kullanılır. Öncelikle omuz ve kol 90 derecelik fleksiyon pozisyonundayken, hasta sağlam eliyle kolunu tutar. Fizyoterapist hasta kolu tutup kendine doğru çekerken, hasta da aynı zamanda sağlam eli ile hasta taraf kolu horizontal abdüksiyona çeker. İkinci aşamada aynı pozisyonda fizyoterapist yine kolu kendisine doğru çeker ve kol çekili halde iken kolu posteriora doğru iter. Her iki aşama ikişer dakika uygulandıktan sonra son aşamaya geçilir. Bu aşamada ilk iki hareket yapılır, kol fizyoterapist tarafından kendine doğru çekilip posteriora itildikten sonra hastanın sağlam elinin katılımı ile kol horizontal addüksiyona çekilir.
Kol eksternal rotasyon limitasyonlarında 2 aşamalı mobilizasyon tekniği kullanılır. Omuzun eksternal rotasyon hareket açıklığı 90 derecedir. Limitasyon durumlarında öncelikle hasta yüz üstü yatırılır. Hasta taraf omuz 90 derece abdüksiyon dirsek 90 derece fleksiyon pozisyonunda yataktan sarkıtılır. İlk aşamada veb aralığı ile humerus başı anteriora itilir. Bu teknik iki dakika uygulandıktan sonra ikinci aşamada bu hareket yapılır ve humerus başı anterior yönde tespit edildikten sonra fizyoterapistin bacağı yardımı ile kol kol eksternal rotasyon yönünde gerilir.
Omuz ekleminde labrum yırtığı ve omuz çıkığı riski olduğu için omuzun anatomisine uygun çalışmak gerekmektedir. Ağrı sınırını aşan ve yukarı ki mobilizasyon teknikleri içerisinde bahsettiğimiz traksiyonlar uygulanmadan yapılacak pasif germeler omuza zarar verebilir.
Bu uygulamaların ardından hastaya ev programı verilir, ev programı için şu linke tıklayınız http://www.fztozdemir.com/omuz-icin-egzersizler/
8.136 kere okundu
