Pnömotoraks nedir?

Pnömotoraks plevra boşluğuna hava birikmesi sonucu akciğerlerin havalanamayıp büzüşmesidir. Plevral yapraklardan birinin rüptürü sonucu plevral kaviteye hava dolar, buradaki negatif basınç kaybolur ve buda o kısımda ki akciğerin havalanmasını engelleyerek büzüşmesine neden olur.
Pnömotoraks çeşitli nedenlerle ortaya çıkabildiği gibi sponta olarakta meydana gelebilir. Hasta ani bir göğüs ağrısı ve nefes darlığından şikayet ediyorsa pnömotorakstan şüphe edilmelidir. Amfizem ve astım hastalarında akciğerin dış kısmında yer alan hava kesecikleri patlarsa plevral boşluğa hava kaçar ve pnömotoraks açığa çıkar. Kosta fraktürleri, bir kanülün yanlış yerleştirilmesi, pozitif basınç ventilasyonu veya anfitemöz bir bülün patlaması sonucu sekonder olarakta açığa çıkabilir. Gerilim pnömotoraksı ismi ile bilinen pnömotoraks ise pelvrada ki bir yırtıktan plevral kaviteye hava girmesi sonucu meydana gelir. Basınç artışı mediastunumu yer değiştirir ve venöz dönüşü bozar. Solunum yetmezliği ve kollapsa neden olur. Zayıf olan kişiler pnömotoraks için daha fazla risk altındadır ve erkekler kadınlara göre daha hassastır.
Hangi taraf plevral kaviteye hava dolarsa aynı tarafta ki akciğere biriken havanın basıncı ile yeteri kadar hava giremez ve bu akciğer sönmeye başlar. Bu durum o akciğerin yavaş yavaş solunum fonksiyonunun dışında kalmasına neden olur.
Aniden başlayan bir göğüs ağrısı, solunum zorluğu ve öksürük hastaların başlıca şikayetleridir. Ağrı omuza ve karına da vurabilir ve pnömotoraks olan akciğerle aynı taraftadır. Eğer akciğerin büzüşmesi yavaş ilerliyorsa tüm bu belirtiler hafif seyredebilir. Pnömotorakstan şüphe edilen durumlarda hastalardan akciğer röntgeni istenir. Röntgende siyah nonvasküler bir bölge medialde beyaz viseral plevra hattı ile ayrılır. Geniş bir pnömotoraks olduğunda mediastinum ektilenen taraftan uzağa çekilir.
Hafif bir pnömotoraks varlığında tedaviye ihtiyaç yoktur,  biriken hava akciğer içinde zamanla emilerek kaybolur. Fakat biriken hava fazla ise bu durumda özel drenaj yöntemleri ile bu hava boşaltılmalıdır. Tedavide dren kullanılıp kullanılmaması tartışmalıdır. Geniş bir alanı kaplayan pnömotoraks solunum yetmezliğine neden olur ve tüp drenajı gerektirir. Dren akciğer ekspanse olduktan sonra 24 saat süreyle daha kalır. Bunun gerçekleşip gerçekleşmediği akciğer röntgenleri ile test edilmelidir. Pnömotoraks altta yatan nedene de bağlı olarak yeniden tekrarlayabilir. Bu durumda hekimin uygun gördüğü hastalarda cerrahi yönteme başvurulur.
Pnömotoraksın rehabilitasyonunda hasta sorunlu tarafa yatırılarak bu pozisyonda tutulur. Bu pozisyonun karşı akciğerin ekspansiyonunu fasilite ettiği ve pnömotoraks tarafında havanın sızdığı alanı kapamaya yardımcı olduğu düşünülmektedir. Akciğerin yeniden havalanması için solunum egzersizleri verilmelidir.  Mobilizasyon sağlanmalı ancak aşırı aktivitenin plevrada var olan açıklığı tetikleyeceği unutulmamalıdır.

3.659 kere okundu