Fizyoterapist Mehmet Ali Özdemir
Polio isimli virüsün neden olduğu Poliomyelit yani çocuk felci kaslarda flask paralizi, ateş ve kas ağrıları gibi semptomlar veren bir enfeksiyöz hastalıktır. Hastalıktan korunmak için yapılan aşılamalar ile son yıllarda iyi sonuçlar elde edilmiştir. Ülkemizde doğumdan başlamak üzere ilkokul çağına dek 5 kez aşılama uygulanmaktadır. Bir önceki yazımızda nedenleri ve belirtileri üzerinde durduğumuz çocuk felcinin tedavisine bu yazımızda değineceğiz.
Poliomyelit akut, subakut ve kronik dönemler olmak üzere 3 döneme ayrılır ve tedavi planıda buna göre şekillenir. Yaklaşık 6 hafta süren akut dönemde respiratuar kas paralizisi varsa solunum sorunları açığa çıkacaktır. Bu hastalarda sık değerlendirme yapılmalı uygun olan durumlarda respiratuar desteği hatta trakeostomi yapılır. Ağrı için günde 3-4 defa sıcak uygulama yapılır. Polio virüsü UVL’ye hassas olduğu için bu dönemde UVL kullanılabilir. Akut dönemde dikkat edilmesi gereken en temel nokta kesinlikle aktif egzersizlerin yapılmamasıdır, çünkü aktif egzersiz nonparatik poliomyelitin paralitik poliomyelite dönüşmesine neden olabilir. Tüm egzersizler pasif ve ağrı sınırı içerisinde yapılır. Akut dönemde yatak pozisyonuna önem verilir ve yatak pozisyonu en geç 2 saatte bir değiştirilir.
Subakut dönem 6hafta-6ay kadar sürebilir. Bu dönemdeki bir hastaya kas testi, normal eklem hareket açıklığı testi ve duyu testi yapılır. Değerlendirme sonucuna göre fizyoterapistin uygun gördüğü kaslara reedükasyon, güçlendirme yapılır. Kas reedükasyonunda çocuğun fazla yorulmamasına ve yapamayacağı hareketlerin istenmemesine özen gösterilir. Tilttable, standing table ve ortezleme gibi uygulamalara geçilir. Bu dönem boyunca elektrik stimülasyonu uygulanmamalıdır.
Hasta kronik döneme geçtiğinde rehabilitasyon programı hız kazanır. Egzersizlerde maksimal kuvvet uygulanır ve koordine hareketler yapılmaya çalışılır. PRE, PNF tekniklerinin kullanımı, atel ve cihazlamalar, ambulasyon için uygun cihaz seçimi bu dönemde önemli olan kriterlerdir.
Poliomyelitli çocuklarda cerrahi girişimler sık karşılaşılan durumlardır. Tendon transferi ile kasın başlangıç yeri sabit tutulurken çocuğun fonksiyonunu artırmak için ameliyatla kasın bitiş noktasının yeri değiştirilir. Tendon translokasyonunda kasın başlangıç ve bitiş noktaları sabit tutulup yolu değiştirilir; tendon transplantasyonunda ise kasın hem başlangıç hemde bitiş noktası değiştirilir. Tüm cerrahi girişimlerin ardından kasa yeni fonksiyonunun öğretilmesi ve çocuğun kası amaca uygun şekilde kullanabilmesi için fizik tedavi ve rehabilitasyon programına gerek vardır.
7.434 kere okundu
