Psöriatik Artrit Çeşitleri

Psöriatik artrit; reaktif artrit, AS gibi hastalıklarla beraber klinik özelliklerinden dolayı spondilartritler arasında sayılmaktadır. Psöriatik artritte görülen eklem tutulum şekilleri izole monoartritten ciddi erezyonla giden mutilan artrite kadar oldukça geniş yelpazededir. Hastalık periferal eklemlerin yanında aksiyal omurgayı da tutabilmektedir.
En sık kullanılan sınıflama kriterleri Moll ve Wright tarafından geliştirilen, Psöriatik artriti 5 alt tipe ayıran kriterlerdir. Ayrıca bunların farklı subtipleri olabilmektedir ve birbirine benzeyen eklem tutulumları ile karşımıza çıkabilmektedir. Başlangıçta monoartrit ile başlayıp sonrasında poliartrite dönebilmektedir. Artritis mutilans genelde uzun hastalık süresi sonrası oluşmaktadır.
1-Distal interfalangeal eklem tutulumu: Psöriatik artritte DİF eklemlerin tutulumu, diğer hastalıklardan ayırt edici özellik olarak düşünülür. DİF eklemin tutulumu, Psöriatik artritli hastalarda diğer inflamatuvar artritlere göre daha sık tutulur. Bir çok çalışmada simetrik DİF eklem tutulumunun %56 oranında Psöriatik artrit ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Simetrik veya asimetrik olabilir, bir veya daha fazla DİF eklemi tutulabilir, diğer eklem tutulum şekilleriyle birlikte olabilir. DİF eklem tutulumunun Psöriatik artritin diğer iki önemli özelliği  olan daktilit ve tırnak distrofisi  ile de ilişkisi bilinmektedir.
2- Oligoartiküler veya monoartiküler artrit: Bu tutulum şekli değişik serilerde %11-70 arasında bildirilmektedi. Psöriatik artritin başlangıcında yaklaşık %90 civarında bu tutulum şekli görülmektedir. Psöriaziste eklem tutulumunun en karakteristik şeklidir. Diz gibi büyük eklemler yanı sıra DİF, proksimal interfalangeal, metakarpofalangeal ve metatarsofalangial eklemleri asimetrik olarak tutar. Daktilite yol açabilir. Aynı zamanda bu patern, erkek hakimiyetine sahiptir.
3-Simetrik poliartrit: Psöriatik artrit için ilk yıllarda asimetrik tutulum tanımlansa da RA benzeri simetrik tutulum olabilmektedir. Simetrik tutulum daha çok el ve ayak parmaklarında olmaktadır. Kadın hakimiyeti daha fazla görülmektedir. RA ile karışabilmekle beraber DİF eklemlerin daha sık tutulumu, DİF ve proksimal interfalangial eklemlerde kemik ankilozuna eğilimin daha fazla olduğu gözlenmektedir. Poliartiküler form Psöriatik artrit başlangıcında %3 oranında görülmektedir, daha çok uzun hastalık süresine sahip hastalarda görülmektedir. Bu hastalarda eklem destrüksiyonu daha fazla görülmektedir.
4-Artritis mutilans: Genelde, subluksasyonla giden, ciddi hasar görmüş eklemlere ve teleskopik parmaklara yol açan bozukluğun olduğu destrüktif eroziv artritin son dönemi olarak tanımlanır. Artritis mutilans, uzun süren hastalık ve kadın hakimiyeti ile ilişkilidir.
5-Spondiloartropati: Psöriatik artritte  spondilartrit çok baskın olarak görülmemektedir. Daha dikkatli incelenirse hastalarda %20-40 civarında aksiyal omurga tutulumu görülebilir; bu oran uzun süreli izlemde %51‟e kadar çıkabilmektedir. Sakroiliak tutulum simetrik veya asimetrik olabilmektedir. Bilateral tutulumun HLA-B27 ile güçlü bir ilişkisi vardır. Bu hastalarda spinal tutulumda takipte ortaya çıkabilmektedir. Spinal tutulumda servikal tutulum daha fazla görülmektedir. Spinal tutulum iki şekilde olabilir. Biri AS benzeri ankilozla giden, diğeri ise erozif/inflamatuvar tiptedir.

3.025 kere okundu