Fizyoterapist Mehmet Ali Özdemir
Temporomandibular eklem disfonksiyonu, birçok farklı nedene bağlı olarak oluşabilir. Disfonksiyon, eklem çevresindeki yumuşak dokuyu, dişleri ve çevredeki bütün diğer yapıları kapsar.
Disfonksiyon, çiğneme kası bozuklukları ile ilişkili yaygın bir klinik semptomdur. Genellikle mandibular hareket aralığında azalma olarak görülür. Kas dokuları aşırı kullanım nedeniyle tehlikeye girdiğinde, herhangi bir kasılma veya gerilme ağrıyı artırır. Bu nedenle, konforu korumak için hasta, ağrı seviyesini artırmayan bir aralıkta hareketi kısıtlar. Klinik olarak bu, ağzı geniş bir şekilde açamama olarak görülür. Kısıtlama, rahatsızlığın hissedildiği yere bağlı olarak herhangi bir açılma derecesinde olabilir. Bazı miyaljik bozukluklarda hasta yavaş yavaş daha geniş açabilir ancak ağrı hala mevcuttur hatta açıklık arttıkça ağrı şiddetlenir.
Akut maloklüzyon başka bir disfonksiyon türüdür. Akut maloklüzyon terimi, herhangi bir ani değişikliği ifade eder. Akut bir maloklüzyon, çene pozisyonunu kontrol eden bir kasın dinlenme uzunluğundaki ani bir değişiklikten kaynaklanabilir. Bu meydana geldiğinde, hasta dişlerin oklüzal temasında bir değişiklik tarif eder. Mandibular pozisyon ve bunun sonucunda oklüzal ilişkilerde meydana gelen değişiklik, ilgili kaslara bağlıdır. Elevatör kaslarının fonksiyonel olarak kısalması ile (klinik olarak daha az saptanabilen bir akut maloklüzyon), hasta genellikle normal şekilde oklüzyon yapamamaktan şikayet eder. Akut maloklüzyonun kas bozukluğunun nedeni değil sonucu olduğunu unutmamak önemlidir. Bu nedenle tedavi asla maloklüzyonu düzeltmeye yönelik olmamalıdır. Daha çok kas bozukluğunu gidermeye yönelik olmalıdır. Bu durum azaldığında oklüzal durum normale dönecektir.
Temporomandibular eklem disfonksiyon olgularını çiğneme disfonksiyonu açısından incelerken gözlemlenen en yaygın bulgu eklemin fonksiyonel bozukluklarıdır. Bu bulgular yüksek prevalansa sahiptir. Eklem sesleri gibi belirtilerin çoğu ağrılı değildir; bu nedenle hasta tedavi istemeyebilir. Fonksiyonel bozukluklar genellikle üç geniş kategoriye ayrılır: kondil-disk kompleksinin düzensizlikleri, eklem yüzeylerinin yapısal uyumsuzluğu ve eklemlerin inflamasyonu. İlk iki kategori toplu olarak disk interferans bozuklukları olarak adlandırılır. Bu sorunlardan bazıları, diskin kondile bağlanmasındaki düzensizlik veya değişiklikten kaynaklanır; diğerleri kondil, disk ve fossa eklem yüzeyleri arasındaki uyumsuzluktan kaynaklanır. Bu geniş kategorilerin benzer klinik sunumları olmasına rağmen, oldukça farklı şekilde ele alınırlar. Bu nedenle klinik olarak ayırt edilmeleri önemlidir. Üçüncü kategori olan inflamatuar bozukluklar, eklem yapılarıyla ilişkili dokuların herhangi bir lokalize tepkisinden kaynaklanır. Bu bozukluklar sıklıkla ilerleyici disk düzensizlik bozukluklarının sonucudur. Fonksiyonel eklem problemlerinin iki ana semptomu ağrı ve disfonksiyondur.
Temporomandibular eklem disfonksiyonu semptom olarak çok çeşitli ve değişkendir. Bu nedenle detaylı değerlendirmeyle doğru tanı ve bu tanıya uygun doğru tedaviyi seçebilmek çok önemlidir. Tedavi ile ilgili genel olarak kullanılan modaliteler vardır. Bu modalitelerden en sık kullanılanlar; fizik tedavi, farmakolojik tedavi, oklüzal splint tedavisi, cerrahi tedavi ve psikolojik tedavi olarak söylenebilir.
1 kere okundu
