Tendon İyileşme Fazları

Tendon yapısı herhangi bir sebeple bozulduğunda iyileşme ve skar oluşturma süreci başlar. Tendon iyileşme süreçleri genel olarak hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar sonucu ortaya konmuştur. Tendon iyileşmesi iki teori üzerinden açıklanmaya çalışılır. Entrensek iyileşme modelinde epitenon ve endotenondaki fibroblastların çoğalması ve bu kılıfların sağladığı kanlanma görev alır. Ekstrensek iyileşme modeli ise tendon iyileşmesi için çevre dokulardan gelen inflamatuvar hücrelerin, tenositlerin ve ekstratendinöz kanlanmanın gerekli olduğunu savunur. Her iki durumda da iyileşme süreci temel olarak üç dönem içerir, bu dönemler bağlantılıdır ve süreleri tendon hasarının yerine göre farklılıklar gösterir.

•  Hemostaz ve Enflamasyon: Tendon hasarından hemen sonra ortaya çıkar. Yaralanmayla beraber gelişen kanama nedeniyle hematom oluşur. Gelişen hemostaz mekanizması bazı vazodilatatörlerin, trombositlerin ve mast hücrelerinin aktivasyonuna ve inflamatuvar kimyasalların salınmasını sağlar. Bu hücreler nekrotik dokunun ve debrinin fagositozuna neden olur. Makrofajlar yeni tenositlerin toplanmasını ve anjiogenesisi başlatır. Bu dönem içinde DNA , su, glikozaminoglikan , fibronektin ve kollajen tip III miktarında artış tespit edilir.
•  Proliferasyon: Bu dönemde iyileşme bölgesinde granülasyon dokusu mevcuttur. Organize olmamış bir matriks vardır. Baskın hücre populasyonu tenositlerdir. Elektron mikroskopik çalışmalar tenositlerdeki endoplazmik retinakulum sayısında artış göstermiştir bu da matriks sentezinin yoğunluğuna bağlanmıştır.
•  Yeniden Şekillenme / Olgunlaşma: Bu evrede tenositlerin büyüklükleri azalır, hücre dışı matriks sentezi yavaşlar ve kollajen fibrilleri tendonun uzun eksenine paralel olacak şekilde yeniden şekillenir. Tip III kollajen yerini tip I kollajene bırakmaya başlar. Kollajen döngüsü ve tendonun su içeriği normal düzeye döner. Kopuk aşil tendonları üzerinde yapılan incelemelerde tendon yapısında tip I kollajen yanında belirgin bir tip III kollajen varlığı da gösterilmiştir. Kopuk aşil  tendonlarından alınan tenositlerin hücre kültürlerinde tip I ve tip III kollajen  üretiminin yapıldığı tespit edilmiştir. Tip III kollajen çapının tip I’e göre daha ince olduğu ve gerilme kuvvetlerine karşı daha dayanıksız olduğu bilinmektedir.

404 kere okundu