Trigeminal nevralji kranial sinirlerden olan trigeminal sinirin şiddetli ağrısı ile karakterize bir problemdir. Bu ağrı genellikle yüzün bir tarafında olur ve çok şiddetli elektrik çarpması şeklindedir. Ağrılar ara sıra açığa çıkar, ne zaman açığa çıkacağı belli olmayan bu ağrılar kısa sürede geçer.
Bu hastalarda ağrı öyle şiddetlidir ki kişiler hayatları boyunca böyle bir acı ile karşılaşmadıklarını ifade ederler. Ağrı kendiliğinden açığa çıkabildiği gibi yüze dokunma, traş olma ve makyaj olma gibi tetikleyici faktörlerle de açığa çıkabilir. Tipik trigeminal nevraljide şiddetli atakların dışında yüz ağrısı yoktur. Ağrının şiddeti ve geliş sıklığı haftalar ve yıllar içinde değişebilmektedir. Bazen birkaç ay sürekli olarak ızdırap verici olabilirken, bazen de aylarca veya yıllarca tamamen kaybolabilmektedir. Eğer şimşek çakması şeklinde ağrılara eşlik edecek şekilde ve buna ek olarak sürekli bir ağrı varsa bu durumda atipik trigeminal nevraljiden bahsedilir.
Hastalığın nedeni hakkında bilim adamları henüz fikir birliği sağlamamış olsa da, trigeminal sinirin omurilik soğanından çıkış yaptığı bölgede bir baskıya maruz kalması ile ortaya çıktığı fikri en çok kabul edilen görüştür. Ayrıca Multiple Skleroz hastalığının trigeminal nevraljiye neden olduğu bilinmektedir.
Trigeminal nevraljinin teşhis edilmesi için hiçbir medikal test yöntemi yoktur. Genellikle hastaların klinik öyküsü tanı koymak için yeterli olmaktadır. Trigeminal nevralji hastaları tanıları konulmadan önce bir çok dental testten geçmiş, çok sayıda ilaç tedavisi almışlardır. Bazı durumlarda klasik trigeminal nevralji belirtileri hastalarda görülmediği için teşhis geciktirilebilmektedir.
Trigeminal nevralji tanısı konulduktan sonra MR çekilerek bir tümör, kist vs olmadığı görülürse hastaya ilaç tedavisi başlanır. Burada ilk kullanılması gereken ilaç karbamazepindir.
Eğer ağrılar ilaçlara rağmen geçmiyorsa cerrahi yöntemlerin kullanılması gerekir. Cerrahi yöntemleri üç ana grupta toplayabiliriz:
- Mikrovasküler dekompresyon
- Yanaktan iğne ile girilerek yapılan işlemler
- Gamma knife radyocerrahisi
Mikrovasküler dekompresyon ameliyatında başın arka kısmında kulağın hemen arkasında bir pencere açılarak içeri girilir. Trigeminal sinire baskı yapan damar bulunarak sinirden uzaklaştırılır. Araya bir sentetik yastık konularak tekrar baskı yapması önlenir. Bu teknik genel anestezi altında uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntemde başarı oranı çok yüksektir. Ağrı ameliyatı takiben derhal geçer. Komplikasyon oranı düşüktür. Bu nedenle hasta genç ve sistemik sorunları yoksa ve ameliyat olmayı kabul ediyorsa bu yöntem tavsiye edilir.
Yanaktan iğne ile girilerek yapılan işlemler üç tanedir; Radyofrekans termokoagülasyon, gliserol enjeksiyonu ve balon kompresyon. Her üç yöntemde de amaç trigeminal sinirde bir tahribat yaratarak ağrıları geçirmektir. Bu yöntemleri üçünde de başarı oranı yüksektir. Ancak yüzde uyuşukluk gelişmesi en çok can sıkan yan etkidir. Ameliyat olmak istemeyen ancak ağrılarının derhal geçmesini isteyen hastalarda uygulanması önerilir.
Hastalar tüm bu cerrahi girişimlerin ardından çeşitli düzeylerde fizik tedavi ve rehabilitasyona ihtiyaç duyabilirler. Rehabilitasyon programı hastalara yapılacak değerlendirmenin ardından hastaya özel çizilir.
1.377 kere okundu