Fizyoterapist Mehmet Ali Özdemir
Femur vücudun en uzun kemiği olması ve vücut ağırlığını taşıması nedeniyle yürüme açısından önemli, sık sık travmalara maruz kalan bir kemiktir. Klinikte distal, proksimal, şaft ve boyun olmak üzere bir çok noktadan femur kırığı ile karşılaşılmaktadır. Kalça kırığı olan hastalar travma sonrası kasık bölgesinde ağrı , topallama ve yürüyememe şikayeti ile başvururlar. Bu hastalarda travmanın şekli, hastanın yaşı, mevcut hastalıkları ve klinik görünümü bize tanı ve tedavide yardımcı olur.
Proksimal femur kırıkları genellikle ileri yaşta, osteoporoz zemininde basit travmalar ile meydana gelir. Daha az sıklıkta yüksek enerjili travmalarla genç yaşlarda da görülebilmektedir. Kadınlarda femur kırığına daha fazla rastlanır. Bunun nedenleri olarak menapozla birlikte osteorporozun artması, kadınlarda pelvisin geniş olması ve kalçanın varusta durması sayılabilir.
Kırık indirekt ya da direkt yolla olabilir. Trokanter majör üzerine düşme, nadiren gençlerde trokanter minör üzerine gelen travmalar ile (ateşli silah yaralanması gibi) direkt kuvvet uygulanması kırığa neden olur. Bunlar direkt mekanizmalı kırıklardır. Özellikle uyluk abduksiyonda iken bacağa aksiyel yüklenme ile de abduksiyon tipi kırıklar oluşur.
Proksimal femur kırığı gelişen hastanın kırık öncesi fonksiyonel yeterliliği, yaşam beklentisi, mental durumu ve içinde bulunduğu sosyal yaşam değerlendirilerek tedavi planı yapılır. Bu bölge kırıklarında konservatif tedavi, internal ve eksternal tespit yöntemleri ve protez uygulamaları temel tedavi yöntemleridir. Bütün bu yöntemlerde amaç, hastanın mümkünse kendi kemiğini koruyarak en kısa sürede sosyal hayata katılmasını sağlamaktır.
İntertrokanterik kırıkların tedavisinde, ilk başlarda traksiyonla tedavi edilmesi gözde iken bu yöntem ile mortalite ve morbiditetin artması nedeniyle giderek internal tespit ile tedavisi tavsiye edilmeye başlanmıştır. Konservatif tedavide erken dönemden itibaren hasta oturtulur ve egzersiz yaptırılır, kırığın kendiliğinden kaynaması beklenir. Günümüzde daha sık başvurulan cerrahi yöntemlerde ise kırığın durumuna göre çeşitli vidalama teknikleri ile internal fiksasyon ya da daha nadir olarak total kalça protezi uygulamaları yapılır.
Uygulanan cerrahi yönteme göre fizik tedavi uygulamaları değişmekle birlikte sıklıkla hastalar en erken dönemde mobilize edilmeye çalışılır ve kalça çevresi kaslar güçlendirilir.
1 kere okundu
