Menisküsler diz çevresinde yarımay şeklinde fibröz kıkırdak benzeri yapılardır. Menisküslerin harekete yardımcı olma, şok abzorbsiyon, kayganlığı artırma, yük aktarımı görevleri vardır. Menisküs problemleri dizin normal fonksiyonun bozulmasına neden olabilir. Menisküs yırtığı sık görülen diz patolojilerindendir, genellikle diz dönmesi veya yön değiştirmesi ile oluşur. Yaşlı kişilerde menisküs yaralanmaları daha basit travmalar ile de olabilir.
Menisküsler hem yaşa hem de yaralanmanın mekanizmasına bağlı olarak değişik şekillerde yırtılabilir; uzunlamasına, enine ve yere paralel şekilde yırtıklar genelde karşılaştığımız yırtıklardandır. Kaza ya da darbeler sonucu dizin normal hareket yönünden farklı bir yönde hareketi ile yapı olarak sağlam bir menisküs de yırtılabilir. Yapı olarak sağlam olmayan örneğin yaşlılığa bağlı ya da tekrarlayan küçük yıpranmalarla yapısı bozulmuş bir menisküs çok daha kolay yırtılabilir. Yaşlılarda bu yırtıklar zamanla saçaklanarak iyice bozulur.
Genç hastalar daha çok spor yaralanması ile karşımıza çıkmaktadır. Özellikle halı sahaların ülkemizde yaygın olması ve çoğunun uygun şartlarda yapılmamasına bilinçsiz, yeterince ısınmadan maça başlanması eklenince menisküs yırtığı dahil birçok yaralanma ile karşılaşıyoruz. Yaşlılarda ise zamanla menisküs dokusundaki olumsuz değişiklerin yanı sıra fazla kiloya ve dizdeki kireçlenmeye bağlı yırtılmalar gözlenmektedir.
Kesin olarak ayırt edecek bulgular olmamakla beraber kişi bu durumdan şüphelenebilir. Diz çöktüğünde, ayakta uzun süre durduğunda ya da merdiven çıktığında ağrı olması menisküs yırtığını akla getirmelidir. Yırtık bir ucundan yada tümü ile serbestleşirse, dizde takılma ve kilitlenmeye de yol açabilir.
Menisküsler kemiklerin biribirine uyumunu sağlamaktadır. Menisküs alınmak zorunda kalındı ise kemiklerin uyumu bozulmakta kireçlenme dediğimiz olay menisküsü sağlam kişilere göre daha erken yaşlarda olmaktadır. Bunu geciktirmek için dize binen yükün düşük tutulması yani kilo alınmaması ve çok ağır kaldırılmaması gerekmektedir. Egzersiz bir yaşam tarzı haline gelmelidir. Yaşa uygun spor, spora uygun malzeme (ayakkabı v.b) kullanımı spor yaralanmalarını da en aza indirecektir.
Üç tip yırtık tanımlanır. Basit yırtıklarda ağrı ve şişlik vardır. Şişlik genellikle 2-3 hafta içerisinde kendiliğinden geçer. Orta büyüklükte yırtıklarda yırtık tarafta veya dizin iç kısmında ağrı olur. Şilik 2-3 gün içerisinde giderek artar. Dizde ağrı vardır ve diz hareketleri sınırlanır ama yürümek mümkündür. Şikayetler 1-2 hafta içerisinde azalır ama zorlama ile tekrar artabilir. İleri dereceli yırtıklarda yırtık menisküs eklem içinde hareket edebilir, bu hareket eklem içerisinde tıkanma, kilitlenme ve boşalma hissine neden olabilir.
Tedavinin şeklini, aciliyetini yırtığın tipi, yerleşimi, hastaın yaşı ve aktivite seviyesi belirler. Tedavide istirahat, soğuk uygulama, dizlik kullanma, fizik tedavi, menisektomi, menisküs tamiri ve menisküs tranplantasyonu uygulanabilir. Basit yırtıklar ameliyatsız tedaviye cevap verir. Ancak orta ve ileri dereceli yırtıklarda ameliyat gerekebilir. Gençlerde cerrahi müdahalenin sonuçları daha iyidir. Ameliyatta menisküs mümkün olduğunca korunmaya çalışılır, bölgenin kanlanması iyi olduğu için dış kısıma yakın yırtıklarda cerrahi müdahalenin sonuçları daha iyidir.
6.018 kere okundu
Yaşım 80.Sol dizimde minüsküs yırtığı var.Ameliyat olamazsın dediler.Ne yapmalıyım.Saygılar